Nasaz təyyarəni qəsdən uçuşa göndərən ölkə | Dəhşətli aviaqəzaların pərdəarxası
Rayt qardaşları ilk təyyarəni konstruksiya edəndən sonra dünya artıq əvvəlki dünya olmadı.
Tarixdə ilk dəfə olaraq “Flyer 1” təyyarəsində kimin uçacağına qərar vermək üçün qardaşlar 1903-cü il dekabrın 14-də mərc edirlər. İlk təyyarə uçuşu isə 3 gün sonra 17 dekabr 1903-cü ildə baş tutur. Elə ilk təyyarə qəzası da Rayt qardaşlarının adı ilə bağlıdır.
Bu qəza 1908-ci il 17 sentyabrda baş verir. Təyyarəni Orvill Rayt idarə edirdi. O, ağır yaralanır. ABŞ-nin ordu zabiti isə həyatını itirir. Bu tarixin ilk təyyarə qəzası idi.
1974-cü ildə Fransada baş vermiş ən böyük aviaqəza insan tələfatına görə ən böyük faciələrdən hesab olunur.
Söhbət Türk Hava Yollarının 981 nömrəli reysindən gedir. Qəza Paris hava limanından qalxandan dərhal sonra salonun yük bölməsinin lyukunun açılmasından qaynaqlanır. Təyyarə həddindən artıq yükləndiyi üçün lyuk açılır və 6 nəfər oturduqları qoltuqlarla birlikdə təyyarədən düşür. Pilotlar idarəetməni itirirlər və təyyarə meşəyə düşür. 346 nəfər sərnişin həlak olur.
1983-cü ildə SSRİ ilə ABŞ arasında hələ soyuq müharibə davam edirdi. Həmin illərdə hər iki ölkə öz hava məkanlarını ciddi qoruyurdu. SSRİ-nin şərq hava sərhədlərini ABŞ tərəfdən pozan “Boing” təyyarəsi əvvəl Saxalin, daha sonra isə Kamçatka üzərindən uçur.
Havaya qalxan sovet hərbçiləri qərara alırlar ki, bu “şpion” təyyarədir və hava gəmisini raketlə vururlar. Sonra məlum olur ki, bu Koreyaya məxsus sərnişin təyyarəsidir və göyərtəsində 269 nəfər var. Pilotlar marşrutdan çıxdıqlarına görə belə bir insident baş vermişdi. Bütün sərnişinlər həlak olsalar da, heç kəs cəzalandırılmır.
Havaya qalxması ilə yerə çırpılması arasında 38 saniyə olan təyyarə qəzası isə Tayvanda baş verib. Təyyarə yolun düz ortasına çırpılır və hətta avtomobilə dəyir. Maraqlıdır ki, mühərrik yanmağa başlayan zaman pilot onu söndürmək istəyərkən səhvə yol verir və digər – işlək mühərriki söndürür. Çaya düşən təyyarədə 58 sərnişindən 15-i sağ qalır.
Sadaladığımız təyyarə qəzalarının siyahısını 26 minə çatdırmaq olar. Statistikaya görə, hər 1 milyon 300 min uçuşdan bir təyyarə qəzası baş verir. Yəni bu o qədər də tez-tez baş verə biləcək bir hal deyil. Bəs qəzalar ən çox hansı səbəblərdən baş verir?