Alimləri qorxuya salan hadisə | İnsanların həyatı yenidən dəyişə bilər?
Danimarka Texniki Universiteti və Almaniyanın Yer Elmləri üzrə Tədqiqat Mərkəzinin alimləri planetin maqnit sahəsinin dəyişməsi zamanı baş verən “Laşamp hadisəsi”nin unikal səsli portretini yaradıblar.
Təxminən 41 min il əvvəl Yerin maqnit sahəsi öz qütbünü tamamilə dəyişib. “Laşamp hadisəsi” Fransadakı lava axınlarında iz buraxıb. Tərs çevrilmə zamanı maqnit sahəsinin gücü hazırkı səviyyəsindən 5%-ə qədər azalıb və güclü kosmik şüaların atmosferə daxil olmasına imkan verib. Bu, kosmik hissəciklərin atmosferlə qarşılıqlı əlaqəsi zamanı əmələ gələn berillium-10 radioaktiv izotopunun səviyyəsinin iki dəfə artmasına səbəb olub.
Nəticədə iqlim dəyişikliyi baş verib, ozon təbəqəsi zədələnib, Avstraliyanın meqafaunası yox olub, qədim insanların həyat tərzi dəyişib. Alimlər bu fikirdədirlər.
Avropa Kosmik Agentliyinin “Swarm” peyklərinin məlumatlarından istifadə edərək onlar maqnit sahəsindəki dəyişiklikləri səsə çeviriblər. Mühəndislər təbii səslər – ağacın cırıltısı və toqquşan qayaların gurultusu ilə bağlı geofiziki məlumatları üst-üstə qoyublar. Yaranan səs mənzərəsi planetin günəş radiasiyasından zəifləyən müdafiəsini müşahidə edən xaosu və gərginliyi əks etdirir.
“Laşamp hadisəsi” 250 il davam edib. Bu dövrdə maqnit sahəsi normal gücünün yalnız 25%-ni saxlaya bilib.
Hazırda alimlərin diqqəti maqnit sahəsinin zəiflədiyi və peykləri radiasiyaya qarşı həssas edən Cənubi Atlantika Anomaliyasına yönəlib. Bununla belə, ekspertlər bildirirlər ki, anomaliya suallar doğursa da, bu, yaxın gələcəkdə maqnit sahəsinin dəyişməsinin baş verəcəyi demək deyil. Maqnit sahəsinin dəyişməsi qeyri-müntəzəm, lakin qaçılmaz olaraq baş verir.
Tədqiqatçıların fikrincə, keçmişi bilmək gələcəyə daha yaxşı hazırlaşmağa kömək edəcək.
