Dövlət sektorunda müqaviləli işçilərin sayında azalma | Deputat səbəbləri açıqladı
2024-cü il iyunun 1-i vəziyyətinə əmək müqaviləsi ilə çalışan işçilərin sayı 1 milyon 749 min nəfər olub. Bu, ötən ilin eyni dövrü ilə müqayisədə 23.1 min nəfər çoxdur.
Bu barədə iqtisadçı alim Vüqar Bayramov qeyd edib.
O bildirib ki, muzdla çalışanların 893,1 min nəfəri dövlət sektorunda, 856,3 min nəfəri isə özəl sektorda fəaliyyət göstərir:
“Bu isə o deməkdir ki, ötən ilin eyni dövrü ilə müqayisədə dövlət sektorunda çalışanların sayı 5.5 min nəfər azalıb, özəl sektorda əmək müqaviləsi ilə çalışanların sayı isə 28.6 min nəfər artıb. Dövlət sektorunda çalışanların sayının azalmasının, əksinə özəl sektorda muzdlu işçi sayının artmasının səbəbləri nədir?
Özəl sektorda əmək müqaviləsi ilə çalışanların sayının artması əsasən 3 faktorla bağlıdır: Birincisi, ötən müddətdə qeyri-leqal məşğulluğun rəsmilləşdirilməsi ilə bağlı islahatlar davam etdirilib. Bu da əmək müqaviləsi ilə çalışmayan bir sıra vətəndaşlarımızın rəsmi muzdla işləməsinə imkan yaradıb.
İkincisi, bir sıra qanunvericilik aktlarına, xüsusən də Vergi Məcəlləsinə edilən dəyişikliklər özəl sektorda daha çox iş yerinin yaradılmasına səbəb olub. Xüsusən də mikro və kiçik sahibkarlıqda iş yerlərinin sayının artması müşahidə olunub.
Üçüncüsü, iqtisadiyyatın bəzi sahələrində, xüsusən də xidmət sferasında yeni iş yerlərinin sayında artım qeydə alınıb ki, bu da ümumi muzdla çalışan işçilərin sayına birbaşa təsir göstərib.
Dövlət sektorunda muzdla çalışanların sayının azalması struktur islahatları və bəzi sahələrdə əməyin yenidən qiymətləndirilməsi nəticəsində əmək müqavilələrinin sayındakı dəyişikliklərlə bağlıdır.
Belə ki, bu sahələrdə əmək haqqı fondu artsa da, işçi sayında azalma müşahidə edilib. Məsələn, ötən ilin ilk 5 ayının yekunlarında dövlət mülkiyyətinin ağırlıq təşkil etdiyi təhsil sektorunda 331 min 449 nəfər çalışırdısa, bu rəqəm bu ilin iyunun 1-nə 330 min 636-dək azalıb və ya dövlət idarəetməsi və müdafiə sferasında muzdla çalışanların sayı ötən müddətdə 112 min 209 işçidən 111 min 961 işçiyə düşüb.
Bütövlükdə həm əmək müqaviləsi ilə çalışan işçilərin sayının artırılması, həm də ümumi muzdlu məşğulluqda özəl sektorun payının daha da artırılması prioritet olaraq qalmaqdadır”.