Haxıştaların əsas məqsədi oğlan evi ilə qız evinin deyişməsi idi | QƏRBİ AZƏRBAYCAN XRONİKASI
“Qərbi Azərbaycan Xronikası” layihəsi çərçivəsində "İrsimiz" rubrikasının növbəti buraxılışı hazırlanıb.
"Qərbi Azərbaycanda fərqli qız bəyənmə mərasimi" adlı buraxılışda filologiya üzrə fəlsəfə doktoru, dosent, AMEA-nın Naxçıvan bölməsinin Folklor şöbəsinin müdiri, Qərbi Azərbaycan İcması Ordubad rayonu üzrə nümayəndəsi Aytən Cəfərova adət-ənənələrdən və bayram mərasimlərindən danışıb.
O bildirib ki, Qərbi Azərbaycan sakinləri məskunlaşdıqları ərazilərdə tarixən öz adətlərini yaşadırlar:
"Bu məkanda fərqli qız bəyənmə, həmçinin ananın öz övladını qucağına almaq mərasimləri olub. Əsilli yerdən alınan qıza hörmət daha çox idi. Oğlan toyunda qırmızı və yaşıl rəngdə kəlağayı xələt verilirdi. Yallı, halaylar bu məqsədlə ifa olunurdu. Qadınlar hamam mərasimi qurub, "Nargilə" oxuyurdular".
Onun sözlərinə görə, Haxıştaların əsas məqsədi oğlan evi ilə qız evinin deyişməsi idi:
"Haxışta mərasimi Şumer gil lövhələrində həkk olunub. Toy günü bəy damdan gəlinin başına alma ilə vururdu. Gəlin vurulan almanın zərbəsinə dözməli idi. Toyda şax bəzəmə qədim Türk inancındakı "Həyat ağacı" simvolu ilə bağlıdır".
A. Cəfərova qədim Türk inancında günlərin öz rəmzi mənası olduğunu, axşamı ölənlərin ruhunun azad olub evlərinə gəldiyini də diqqətə çatdırıb.