Heç vaxt səs verməyən amişlər də seçkidə iştirak etdi | Maraqlı faktlar
10 min amiş prezident seçkilərində Donald Trampa səs verib. Halbuki amişlər daha əvvəl səs vermirdilər.
Qeyd edək ki, amiş təriqəti XVII əsrdə Avropada yaranıb və qurucusu Jakop Amman adlı isveçrəli olub. Onlar Almaniyada islahat və dini təzyiqlərə görə, XVIII əsrdə Amerikaya köçüblər. Əhalisi 300 min olan xristian təriqəti hələ də Avropadan ABŞ-yə köçüb gəldikləri şəraitdə yaşayırlar.
Müasir həyatı və texnologiyanı rədd edən, əl əməyinə və sənətkarlığa önəm verən bu camaat texnologiya nəhəngi ABŞ-də hər cür texnologiyadan uzaq yaşayırlar. Çalışqan və nizam-intizamlı bir cəmiyyət kimi tanınan amişlər öz inanclarına uyğun olaraq son dərəcə sadə həyat sürürlər. Amişlər avtomobil əvəzinə at arabalarında səyahət edirlər. Dolanışıqlarını əkinçilik və heyvandarlıqla təmin edən, hətta traktordan belə istifadə etməyən amişlər tarlalarını at arabaları ilə şumlayır, müasir təsərrüfat texnologiyaları olmadan məhsul becərərək məhsul yığırlar.
Ailənin bütün üzvləri, o cümlədən uşaqlar tarlada işləyir, inək sağır və ya ev işləri ilə məşğul olurlar. Çox uşaq sahibi olmaq ənənəsini davam etdirən amişlərin hər birinin ən azı 5 övladı var. Amiş uşaqları öz bir otaqlı məktəblərində 8 il təhsil alırlar, ailələr isə 8 ildən sonra uşaqlarını məktəbə göndərmirlər. Digər xristianlardan fərqli olaraq amişlər iki həftədən bir bazar günləri öz kilsələrində ibadət edirlər.
Geyim tərzi ilə də diqqət çəkən bu camaat paltarlarını özləri tikir. Qadınlar tünd, düz uzun donlar və ağ önlüklər, ağ papaqlar taxırlar. Gənc amiş qadınları toylarında öz mavi paltarlarını geyinir, evləndikdən sonra gəlinliklərini kilsəyə geyinirlər və öləndə gəlinliklərində dəfn olunurlar. Kişilər isə tünd rəngli asma şalvar və uzunqol, yaxasız köynək geyinir, yayda saman papaq, qışda isə qara rəngli şlyapa taxırlar. Bığ saxlamaq qadağan olunan amiş kişiləri evləndikdən sonra saqqal saxlayırlar.
Elektrik enerjisindən istifadə etmədiyi üçün paltarlarını və qablarını əllə yuyan amişlər gün batdıqdan sonra işini dayandıraraq evlərinə qayıdıb işıqlandırma üçün kerosin lampalardan istifadə edirlər. Müharibə əleyhinə olan və hərbi xidmətdən imtina edən amişlər vergi ödəmirlər, ancaq istehsal etdikləri və satdıqları məhsullara görə gəlir vergisi ödəyirlər.