Moskva və Brüsselin rəqabət apardığı Moldovada seçkinin nəticəsi nələri ortaya çıxardı?
Moldovanın hazırkı prezidenti Maya Sandu ölkədə baş tutmuş prezident seçkilərinin ikinci turunda rəqibi Aleksandr Stoyanoqlonu geridə qoyaraq seçicilərin 55 faizinin səsini qazanıb.
Moldova Moskvanın və Brüsselin şiddətli rəqabətinin getdiyi ölkələrdəndir. Qərbin Ukraynada buraxdığı səhvlər, bütün ağır sanksiyalara rəğmən Rusiyanı çökdürə bilməməsi Avropaya ciddi şəkildə təsir göstərib. Son prezident seçkiləri göstərir ki, qərbmeylli hökumət hakimiyyətdə qalmağı bacarsa da, ciddi səs itkisi yaşayıb.
Moldovanın özündə M.Sandu rəqibinə məğlub oldu. Onu faktiki olaraq indiki prezident kürsüsündə saxlayan ölkə xaricindən gələn səslər oldu. Bunun bir neçə səbəbi var. İlk növbədə, Maya Sandu əvvəlki seçkilərdə vəd etdiyi hüquqi islahatları həyata keçirə bilmədi. Moldovanın məhkəmə sistemində ciddi problemlər mövcuddur və M.Sandu prezident seçilərkən bu məsələni yoluna qoyacağını bildirmişdi. Ancaq bununla bağlı heç bir real addım atmadı.
İkinci məsələ Moldovanın iqdisadiyyatında ciddi geriləmələrin müşahidə edilməsidir. Ölkə artıq bir çox məhsulla özünü təmin edə bilmir. Həmçinin maliyyə – bank sistemində də ciddi böhran müşahidə edilir. Moldova leyi sürətli şəkildə aşağı düşür, bankların maliyyə dövriyyəsi mənfiyə doğru gedir.
Üçüncüsü, Rusiya ilə gərginləşən münasibətlər ölkənin enerji sektorunda ciddi böhrana səbəb olub. Bu isə əhalisinin əksəriyyəti kənd təsərrüfatı ilə məşğul olan ölkədə insanların ciddi narazılığına gətirib çıxarır. Həmçinin Maya Sandu Qaqauz Yeri Bölgəsində də münasibətlərdə kifayət qədər səhvlərə yol verib. Nəticə olaraq muxtar bölgədə Kişineunun təsiri kifayət qədər zəifləyib.
Bunların nəticəsi olaraq avropayönümlü mövqeyi ilə bilinən M.Sandu ölkə xaricində 82,3 faiz səs qazandığı halda, rusiyameyilli və avroskeptik baxışları ilə seçilən Stoyanoqlo isə əsasən etnik azlıqların yaşadığı Qaqauz Yeri Muxtar Bölgəsində 97% səs toplayaraq böyük fərqlə qələbə qazanıb. Bu seçkilərdə hər nə qədər indiki prezident qalib gəlsə də, nəticələr hökumət üçün yaxşı heçnə vəd etmir. M.Sandunun Moldova daxilində keçirilən seçkilərdə rəqibinə məğlub olması onu göstərir ki, yaxında ölkədə keçirilən parlament seçkilərində solçular iqtidar komandasını məğlub edə bilər.
Hazırda keçirilən rəy sorğuları da Sosialistlər Partiyasının ilk sırada olduğunu göstərir. Sosialistlərin parlament seçkilərində qalib gələrək hökuməti formalaşdırması M.Sandunun ikinci müddətində ona kifayət qədər çətinlik yaşada bilər.