Zəlzələlərə davam gətirən "Murtuz qala"
Balakən rayonunda yerləşən “Murtuz qala” zəlzələlərə davam gətirən unikal abidələrdən hesab olunur.
Memar Sinanın əsərləri ilə müqayisə olunan tarixi abidə kənar müdaxilələrdən qorunmaq məqsədilə diametri 120 metr, hündürlüyü isə 8 metr olan qala divarları ilə əhatələnib. Qalanın sahibi və onun tikildiyi dövrlə bağlı məlumatlar isə tarixi abidənin əhəmiyyətini daha aydın anlamağa imkan yaradır.
Tarixçi Akif Məmmədlinin sözlərinə görə, qala strateji cəhətdən son dərəcə əhəmiyyətli mövqedə, qayanın üzərində inşa olunub.
“Qaya üzərində inşa edildiyinə görə də iki əsərə yaxın bir dövr ərzində burada dəfələrlə zəlzələ baş versə də, bina heç bir zərər görməyib. Əslində, Hacı Murtuzun daha görkəmli bir tarixi şəxsiyyət olduğu ortaya çıxır. O, təkcə hərbçi deyil, son dərəcə gözəl bir yerşünas, yer quruluşunu öyrənə bilən bir adam idi”, - deyə o əlavə edib.
Tarixi evdə doğulub-böyüyən Hacı Murtuzun kötücəsi Murtuz Malaxov da abidənin qorunması üçün aidiyyəti qurumlardan dəstək istəyir.